Understanding Cases
Πιθανότατα ο κύριος λόγος που ο κόσμος πιστεύει ότι η ισλανδική γραμματική είναι δύσκολη είναι οι πτώσεις. Αν δεν έχεις ξανασυναντήσει γλώσσα με πτώσεις, η έννοια είναι αρκετά περίπλοκη.
Ουσιαστικά, οι πτώσεις είναι ένας σαφής τρόπος για να δείξουμε το υποκείμενο, το αντικείμενο και το έμμεσο αντικείμενο της πρότασης.
Εξαιτίας αυτού, οι ισλανδικές προτάσεις (όπως και οι γερμανικές) μπορούν να έχουν μεγαλύτερη ποικιλομορφία στη σειρά των λέξεων απ' ότι σε γλώσσες χωρίς πτώσεις.
Τα Αγγλικά διατηρούν στην πραγματικότητα ένα μικρό κομμάτι του γερμανικού συστήματος πτώσεων στις αντωνυμίες τους.
Λέμε "she saw him" και "he saw her". Σε κάθε μία από αυτές τις σύντομες προτάσεις, αλλάζουμε την αντωνυμία για να επισημάνουμε την πτώση της. " He" και "she" είναι μορφές υποκειμένου, και "him" και "her" είναι μορφές αντικειμένου.
Μέχρι εδώ όσον αφορά τα Αγγλικά.
Η ισλανδική γλώσσα έχει τέσσερις πτώσεις. Τα ουσιαστικά (συμπεριλαμβανομένων των ονομάτων ανθρώπων και τόπων), οι αντωνυμίες και τα επίθετα έχουν όλες πτώσεις στα Ισλανδικά. Είναι πολύ φυσιολογικό ακόμη και για προχωρημένους μαθητές να κάνουν κάποια λάθη με τις πτώσεις, ακόμη και οι γηγενείς Ισλανδοί το κάνουν αυτό μερικές φορές. Χρειάζεται υπομονή και ιδιαίτερη επαφή με τη γλώσσα για να μιλήσεις σωστά, αλλά συνήθως μπορείς να είσαι αρκετά κατανοητός/-ή, ακόμη και αν κάνεις πολλά λάθη. Οι ισλανδικές πτώσεις είναι οι εξής:
Nefnifall (nf) - Ονομαστική, που σηματοδοτεί το υποκείμενο. Είναι η "προεπιλεγμένη" μορφή της λέξης.
Þolfall (þf) - Αιτιατική, που σηματοδοτεί το άμεσο αντικείμενο.
Þágufall (þgf) - Δοτική, που σηματοδοτεί το έμμεσο αντικείμενο.
Eignarfall (ef) - Γενική, που χρησιμοποιείται για να δείξει την κατοχή.
Εδώ είναι μια πρόταση και με τις τέσσερις πτώσεις:
Ég gef þér hund föurs míns.
Ég (nf) gef þér (þgf) hund (þf) föðurs (ef) míns (ef).
(Εγώ δίνω σε εσένα το σκύλο του πατέρα μου)
Η πτώση μιας λέξης καθορίζεται από την πρόταση ή τη λέξη που αναφέρεται σε αυτήν. Η ονομαστική είναι η προεπιλεγμένη, η πρόθεση -um (για) παίρνει πάντα αιτιατική, το -frá (από) παίρνει πάντα δοτική και το -til (σε) παίρνει πάντα γενική. Χρησιμοποιούμε αυτές τις προθέσεις όταν απαριθμούμε τον τρόπο με τον οποίο μια λέξη κλίνεται σε διάφορες πτώσεις.
Ég um mig frá mér til mín.
(Εγώ για μένα από μένα για μένα)
Þú um þig frá þér til þín.
(Εσύ για σένα από σένα για σένα)
Maður um mann frá manni til manns.
(Ένας άντρας για έναν άντρα, από άντρα σε άντρα)
Ég er hér.
(Εγώ είμαι εδώ)
Þetta er saga um mig.
(Αυτή είναι μία ιστορία για μένα)
Þetta er gjöf frá mér.
(Αυτό είναι ένα δώρο από εμένα)
Þetta er bréf til mín.
Τα ρήματα μπορούν επίσης να καθορίσουν τις πτώσεις. Εδώ είναι παραδείγματα όπου λαμβάνεις την ενέργεια του ρήματος
Ég er hér
(Εγώ είμαι εδώ)
Mig langar heim
(Εγώ θέλω να πάω σπίτι)
Mér þykir þetta skemmtilegt
(Εγώ νιώθω ότι αυτό είναι διασκεδαστικό)
Ég hefndi mín
(Εγώ εκδικήθηκα τον εαυτό μου, πήρα εκδίκηση)
Ακολουθούν παραδείγματα όπου εσύ είσαι ο παραλήπτης της ενέργειας του ρήματος
Látt þú mig í friði
(Άφησεεσύ εμένα ήσυχο, άφησέ με ήσυχο, άσε με ήσυχο)
Slepp þú mér
(Ελευθέρωσε εσύ εμένα, ελευθέρωσέ με)
Ορισμένα ρήματα μπορούν να καθορίσουν διαφορετικές πτώσεις, ανάλογα με το τι εννοείται
Hann skaut mig með vatnsbyssu (þf/αιτιατική)
Αυτόςμε πυροβόλησε με ένα νεροπίστολο
Hann skaut mér úr fallbyssu (þgf/δοτική)
Αυτός με πυροβόλησε από ένα κανόνι
Αν δηλώσεις ότι ένα αντικείμενο ανήκει σε έναν ιδιοκτήτη ή σε έναν τόπο, ο τόπος/ιδιοκτήτης θα είναι πάντα σε γενική.
Παραδείγματα.
Þetta er hundur föðurs míns.
(Αυτός είναι ο σκύλος του πατέρα μου)
Þetta er pabba hundur.
(Αυτός είναι ο σκύλος του μπαμπά)
Þetta er stærsti skóli Kópavogs.
(Αυτό είναι το μεγαλύτερο σχολείο της (πόλης) Kópavogur)
Þetta er bíllinn hans Arons.
(Αυτό είναι το αυτοκίνητο του Aron)
Τα επίθετα έχουν επίσης πτώση. Δεδομένου ότι τα επίθετα κλίνονται επίσης ανάλογα με το γένος στα Ισλανδικά, εδώ μπορείς να δεις όλες τις πτώσεις για έναν όμορφο άνδρα, μια όμορφη γυναίκα και ένα όμορφο παιδί.
Þetta er fallegur maður
Um fallegan mann
Frá fellegum manni
Til fallegs manns
Or falleg (όμορφη)
Þetta er falleg kona
Um fallega konu
Frá fallegri konu
Til fallegrar konu
Or fallegt (όμορφο)
Þetta er fallegt barn
Um fallegt barn
Frá fallegu barni
Til fallegs barns