Understanding Cases
Prawdopodobnie głównym powodem, dla którego ludzie uważają islandzką gramatykę za trudną, są przypadki. Jeśli nigdy wcześniej nie spotkałeś się z językiem z przypadkami, pojęcie to jest dość trudne.
Zasadniczo przypadki są wyraźnym sposobem pokazania podmiotu, przedmiotu i pośredniego przedmiotu zdania.
Z tego powodu zdania islandzkie (podobnie jak zdania niemieckie) mogą mieć bardziej zróżnicowane szyki wyrazów niż w językach bez przypadków.
Angielski właściwie zachowuje w swoich zaimkach niewielką część germańskiego systemu przypadków.
Mówimy „ona go widziała” i „on widział ją”. W każdym z tych krótkich zdań zmieniamy zaimek, aby zaznaczyć jego przypadek. „On” i „ona” są formami podmiotowymi, a „jego” i „jej” są formami dopełnienia.
To tyle, jeśli chodzi o język angielski.
Islandzki ma zamiast tego cztery przypadki. Rzeczowniki (w tym nazwy osób i miejsc), zaimki i przymiotniki mają przypadki w języku islandzkim. To normalne, że nawet zaawansowani uczniowie popełniają błędy w przypadkach, nawet rodowici Islandczycy czasem to robią. Poprawne mówienie wymaga cierpliwości i dużego kontaktu z językiem, ale zazwyczaj można się całkiem dobrze zrozumieć, nawet popełniając wiele błędów. Przypadki islandzkie to:
Nefnifall (nf) – Mianownik, który oznacza podmiot. To „domyślna” forma tego słowa.
Þolfall (þf) - Biernik, który oznacza dopełnienie bliższe.
Þágufall (þgf) - Celownik, który oznacza dopełnienie pośrednie.
Eignarfall (ef) - Dopełniacz, który jest używany do pokazania posiadania.
Oto zdanie z reprezentowanymi wszystkimi czterema przypadkami:
Ég gef þér hund föurs míns.
Ég (nf) gef þér (þgf) hund (þf) föðurs (ef) míns (ef).
(Ja daję ci psa mojego ojca)
O wielkości liter decyduje zdanie lub słowo, które się do niego odnosi. Mianownik jest domyślnym przyimkiem, przyimek -um (około) zawsze przyjmuje biernik, -frá (od) zawsze przyjmuje celownik, a -til (to) zawsze przyjmuje dopełniacz. Używamy tych przyimków, gdy podajemy, w jaki sposób słowo jest odmieniane w różnych przypadkach.
Ég um mig frá mér til mín.
(Ja o mnie ode mnie do mnie)
Þú um þig frá þér til þín.
(Ty o tobie od ciebie do ciebie)
Maður um mann frá manni til manns.
(Człowiek o człowieku, od człowieka do człowieka)
Ég er hér.
(Jestem tutaj)
Þetta er saga um mig.
(To jest historia o mnie)
Þetta er gjöf frá mér.
(To prezent ode mnie)
Þetta er bréf til mín.
Działanie czasownika
Ég er hér
(Jestem tutaj)
Mig langar heim
(Chcę iść do domu)
Mér þykir þetta skemmtilegt
(Czuję, że to fajna zabawa)
Ég hefndi mín
(Pomściłem się, zemściłem się)
Oto przykłady, w których czynność czasownika przydarza się tobie
Látt þú mig í friði
(Zostaw ty mnie w spokoju, zostaw mnie w spokoju)
Slepp þú mér
(Uwolnij ty mnie, puść mnie)
Niektóre czasowniki mogą determinować różne przypadki, w zależności od tego, co znaczą
Hann skaut mig með vatnsbyssu (þf/biernik)
Strzelił do mnie pistoletem na wodę
Hann skaut mér úr fallbyssu (þgf/celownik)
Zastrzelił mnie z armaty
Jeśli stwierdzisz, że przedmiot należy do właściciela lub miejsca, to miejsce/właściciel zawsze będzie w genetive.
Przykłady.
Þetta er hundur föðurs míns.
(To jest pies mojego ojca)
Þetta er pabba hundur.
(To jest pies taty)
Þetta er stærsti skóli Kópavogs.
(To największa szkoła w (mieście) Kópavogur)
Þetta er bíllinn hans Arons.
(To jest (jego) Arona samochód)
Przymiotniki też mają przypadki. Ponieważ w języku islandzkim przymiotniki również odmieniają się ze względu na płeć, tutaj możesz zobaczyć wszystkie przypadki pięknego mężczyzny, pięknej kobiety i pięknego dziecka.
Þetta er fallegur maður
Um fallegan mann
Frá fellegum manni
Til fallegs manns
Or falleg (beautiful -żeński)
Þetta er falleg kona
Um fallega konu
Frá fallegri konu
Til fallegrar konu
Lub fallegt (piękny-nijaki)
Þetta er fallegt barn
Um fallegt barn
Frá fallegu barni
Til fallegs barns